Թափոններ. Աղբի հիմնախնդիրը

Հայտնի իրողություն է, որ արտադրական թափոնների կառավարման ինչպես նաև աղբի խնդիրները մշտապես դինամիկ հավասարակշռության մեջ է արտադրության զարգացման միտումներին զուգընթաց: Մարդկության գործունեության արդյունքում փոփոխված շրջակա միջավայրում նյութերի շրջապտույտն առանց տեխնոլոգիական համապատասխան ապահովվածության կարող է շարունակվել բավականաչափ երկար` նույնիսկ հազարավոր տարիներ, կախված այդ միջավայրի առանձին բաղադրիչների բնական քայքայման առանձնահատկություններից: Սովորաբար ուտիլացվում է բնական աղբյուրներից կորզված ռեսուրսների 5-10%-ը միայն, մնացածը կուտակվում է շրջակա միջավայրում որպես աղտոտիչ, արտանետում կամ թափոն:
Հասարակության և բնության փոխներգործության ընթացքի շրջանցման, այսինքն` էկո-տնտեսական շրջանցման նպատակն է բացահայտել այդ համակարգը ստորակարգման տարբեր մակարդակներում  և սահմանել դրանց տարածական վիճակը: Նման շրջանցման հիմնական պայմանը բնօգտագործման պայմանների, արտանետումների կամ թափոնների նվազման, ինչպես բնական գործընթացների ընդանհրությունը բնութագրող տարածքն է:  Հասարակության և բնության փոխներգործության ընթացքի կարգավորման կառավարման մեջ հիմնական ֆունկցիան, որպես տարածքային համակարգի գործողությունների շրջան, կազմում է էկոլոգո-տնտեսական շրջանը: Այդ ֆունկցիան իր արտահայտությունն է գտնում էկոլոգ-տնտեսական շրջանի կառուցվածքում, որը բնութագրում է երկու փոխներգործող սոցալ-տնտեսական և բնական ենթահամակարգերի փոխադարձ սերտ կապը, ներառյալ` տեխնոլոգիական արտադրությունը:     
Արտադրության բաց լինելը, անմնացորդ տեխնոլոգիաների քիչ կամ անբավարար զարգացումը հանգեցրել են նրան, որ հասարակություն-արտադրություն-բնություն համակարգը վերածվել է յուրատեսակ կիբեռնետիկ համակարգի, որում բնությունը կատարում է հակադարձ կապի դերԽոսելով թափոնների մասին, անմասն չենք մնում շրջակա միջավայրի պաշտպանության հիմնահարցերը քննարկելուց: Ներկայումս գրեթե բոլոր զարգացած արդյունաբերական երկրները գիտակցում են էկոլոգիական վնասի սահմանափակման անհրաժեշտությունըԱրտադրություն-բնություն համակարգում հարաբերությունների ներդաշնակացումն ամենից առաջ պահանջում է փոխկապակցված երկու հիմնախնդրի լուծում. բնական ռեսուրսների ռացիոնալ օգտագործում և շրջակա միջավայրի վատթարացման կանխարգելում` թափոնների կրճատման նպատակովԵթե նկատի առնվի, որ թափոնների մեծացումը, կլիմայի փոփոխությունն ուղղակիորեն կապված է շրջակա միջավայրի պահպանության հետ, մեկ անգամ ևս կհաստատենք, որ այն մարդկության կարևորագույն հիմնախնդիրներից է, մանավանդ, զարգացած արդյունաբերական դարաշրջանում: Ուստի դեպի շրջակա միջավայր արտանետումների ու թափոնների մակարդակի վերահսկման, առավել ևս կառավարման կազմակերպումը ևս կարևոր խնդիր է, էկոլոգիական միջոցառումների իրականացման ասպարեզում:


Комментарии

Популярные сообщения